Kết quả xét nghiệm chức năng tuyến giáp thể hiện điều gì?

Kết quả xét nghiệm tuyến giáp thể hiện điều gì? Nên làm gì sau khi nhận kết quả xét nghiệm? Cùng thảo luận trong bài viết dưới đây!

Bệnh tuyến giáp là một trong những vấn đề về nội tiết phổ biến. Nó thường được coi là một bệnh lý không đe dọa tính mạng và có thể được chữa khỏi hoàn toàn nếu phát hiện và điều trị kịp thời. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin quan trọng về các xét nghiệm chức năng của tuyến giáp.

1. Tổng quan về tuyến giáp và chức năng tuyến giáp

1.1 Tuyến giáp là gì?

Tuyến giáp là một tuyến nhỏ nằm ở phía trước của cổ. Và nó có hình dạng giống như một chiếc bướm. Nhiệm vụ chính của tuyến giáp là sản xuất hormone để điều hòa hoạt động của các tế bào và mô cơ quan trong cơ thể. Các hormone tuyến giáp có ảnh hưởng đến tốc độ trao đổi chất của cơ thể. Do vậy nó sẽ giúp cân bằng nồng độ của một số loại khoáng chất trong máu.

1.2 Chức năng tuyến giáp

Tuyến giáp sản xuất ba loại hormone và tiết ra chúng vào máu. Hai trong số đó là thyroxine (T4) và triiodothyronine (T3), có nhiệm vụ tăng tốc độ trao đổi chất của cơ thể. Loại hormone còn lại có nhiệm vụ điều chỉnh hàm lượng canxi trong máu.

Để tạo ra T3 và T4, tuyến giáp cần i-ốt. Tên gọi T4 là do phân tử của nó có 4 nguyên tử i-ốt, và tương tự, T3 có 3 nguyên tử i-ốt. Trong tế bào và mô của cơ thể, T4 được chuyển đổi bằng cách loại bỏ một nguyên tử i-ốt để tạo ra T3. T3 có hoạt tính sinh học cao hơn T4 gấp 5 lần. và T3 ảnh hưởng đến hoạt động của tế bào và mô trong cơ thể.

Hoạt động của tuyến giáp được điều khiển bởi hormone được sản xuất từ vùng dưới đồi và tuyến yên trong não. Vùng dưới đồi nhận các tín hiệu về trạng thái chức năng của cơ thể. Khi nồng độ T3 và T4 thấp hoặc tỷ lệ trao đổi chất thấp, vùng dưới đồi sẽ tiết ra hormone thyrotropin-releasing (TRH). TRH được vận chuyển đến tuyến yên qua mạch máu, kích thích tuyến yên tiết ra hormone kích thích tuyến giáp (TSH).

TSH được tiết ra từ tuyến yên vào máu, và đến tuyến giáp. Tại đó, TSH kích thích tế bào tuyến giáp sản xuất nhiều T3 và T4 hơn. Sau đó, T3 và T4 được phóng thích vào máu, tăng cường hoạt động trao đổi chất của các tế bào trong cơ thể.

Xem thêm:

2. Mục đích xét nghiệm chức năng tuyến giáp

Tuyến giáp và tuyến yên đều đóng vai trò quan trọng trong chức năng của tuyến giáp. Tuyến yên là một cơ quan sản xuất hormone kích thích tuyến giáp. Nó được gọi là TSH. Khi tuyến yên phát hiện nồng độ hormone tuyến giáp trong máu giảm, nó sẽ tăng sản xuất TSH để kích thích tuyến giáp sản xuất nhiều hormone giáp hơn. Trái lại, khi nồng độ hormone giáp tăng cao, tuyến yên sẽ giảm sản xuất TSH để làm giảm sản xuất hormone tuyến giáp.

Việc sản xuất của TSH điều chỉnh mức độ hormone T3 và T4. Các chỉ số của TSH, T3 và T4 có thể cung cấp thông tin về hiệu suất hoạt động của tuyến giáp. Bên cạnh đó là những yếu tố nào có thể ảnh hưởng đến chức năng của nó.

Việc thực hiện các xét nghiệm chức năng tuyến rất quan trọng. Nó giáp giúp bác sĩ nhận biết các vấn đề như suy giảm hoạt động của tuyến giáp, tăng hoạt động của tuyến giáp và các bất thường khác. Hoặc có thể liên quan đến viêm giáp hoặc các bệnh tự miễn như bệnh Graves hoặc viêm giáp Hashimoto.

3. Các xét nghiệm chức năng tuyến giáp

Dưới đây là một loạt các xét nghiệm thường được sử dụng để đánh giá chức năng của tuyến giáp, phụ thuộc vào tiền sử bệnh và triệu chứng của bệnh nhân:

3.1 Thyroxine (T4):

T4 là một hormone dự trữ không có khả năng sản xuất năng lượng hoặc vận chuyển oxy đến tế bào cơ thể. T4 cần trải qua quá trình khử iốt để trở thành T3.
Xét nghiệm T4 toàn phần đo lường lượng thyroxine hiện có trong máu. Tuy nhiên, kết quả của xét nghiệm này có thể bị ảnh hưởng bởi protein trong máu, trong khi T4 tự do không bị ảnh hưởng bởi protein.

3.2 Triiodothyronine (T3):

T3 là một hormone hoạt động được tạo ra từ quá trình khử iốt của T4.

Xét nghiệm T3 toàn phần đo lường lượng Triiodothyronine có trong máu.
Xét nghiệm T3 tự do chỉ đo lượng T3 có gắn kết với protein. Đây là dạng T3 có khả năng vận chuyển năng lượng và oxy đến tế bào.
Xét nghiệm RT3 đo lường lượng T3 không hoạt động. Vì chúng thường được sản xuất nhiều trong thời gian căng thẳng hoặc stress.

3.3 Các hình thức khác

Hormone kích thích tuyến giáp TSH:

TSH là hormone được sản xuất bởi tuyến yên để điều chỉnh sản xuất hormone giáp. Nồng độ TSH tăng khi máu có ít hormone giáp và giảm khi máu có nhiều hormone giáp.

Kháng thể Thyroid peroxidase (TPOAb):

TPOAb là loại kháng thể tấn công và phá hủy các mô tuyến giáp khỏe mạnh. Sự tồn tại của TPOAb trong máu chỉ ra sự xuất hiện của các bệnh tự miễn như Grave hoặc viêm tuyến giáp Hashimoto.

Globulin miễn dịch kích thích tuyến giáp (TSI):

TSI là loại kháng thể kích thích tuyến giáp sản xuất hormone giáp quá mức.

Thyroglobulin (Tg) và Kháng thể Thyroglobulin (TgAb):

Tg là một protein do tuyến giáp sản xuất ra. Xét nghiệm Tg thường được sử dụng để đánh giá hiệu quả điều trị và nguy cơ tái phát ung thư tuyến giáp. TgAb là loại kháng thể được sản xuất để đối phó với sự tăng sản xuất của Thyroglobulin.

Xem thêm:

4. Ý nghĩa lâm sàng của kết quả xét nghiệm

Chứng suy giáp nguyên phát, do bệnh tuyến giáp như viêm tuyến giáp Hashimoto. Nó được xác định khi có dấu hiệu TSH cao và FT4 thấp. Trái lại, chứng suy giáp thứ phát, do bệnh liên quan đến tuyến yên hoặc phản ứng với một bệnh không liên quan đến tuyến giáp. Cái này được chẩn đoán khi có dấu hiệu TSH thấp và FT4 thấp. Mặt khác, ở trường hợp cường giáp như bệnh Graves (Basedow), mức độ TSH thấp và FT4 tăng.

Suy giáp có thể không gây ra triệu chứng nếu mức độ TSH tăng nhẹ. Trong khi đó ở mức độ FT4 vẫn nằm trong giới hạn bình thường. Khi xuất hiện các triệu chứng như sụt cân nhanh, đổ mồ hôi, nhịp tim nhanh, mệt mỏi, kích ứng mắt, tiêu chảy hoặc tiêu, hoặc những triệu chứng liên quan đến cường giáp, việc đến bệnh viện để kiểm tra, chẩn đoán và tiến hành các xét nghiệm đánh giá chức năng tuyến giáp là rất quan trọng.

5. Lời kết

Bài viết thuộc chuyên mục Tuyến giáp của Phòng khám đa khoa Loukas. Hi vọng qua đây đã cung cấp cho quý bạn đọc những thông tin hữu ích nhất. Hãy đón đọc những thông tin khác cùng chuyên mục nhé!

Đánh giá bài viết

Chia sẻ: