Bệnh tiểu đường, hay còn gọi là đái tháo đường, là một căn bệnh mãn tính gây rối loạn chuyển hóa carbohydrate. Việc này dẫn đến tình trạng tăng đường huyết kéo dài. Khi mắc bệnh, cơ thể không sản xuất đủ insulin hoặc không sử dụng insulin hiệu quả. Việc này dẫn đến việc tích tụ lượng đường (glucose) dư thừa trong máu.
Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết về các loại bệnh tiểu đường. Điểm khác nhau và tương đồng giữa chúng. Cũng như cách đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh.
1 Bệnh tiểu đường có mấy loại?
Hiện nay, theo phân loại của Hiệp hội Đái tháo đường Thế giới (IDF), bệnh tiểu đường được chia thành 4 loại chính:
1.1 Tiểu đường tuýp 1
Do cơ thể tự tấn công các tế bào beta sản xuất insulin trong tuyến tụy, dẫn đến thiếu hụt insulin trầm trọng. Loại này thường gặp ở trẻ em và thanh thiếu niên, nhưng cũng có thể xuất hiện ở người lớn. Ngoài ra, bệnh nhân tiểu đường tuýp 1 phụ thuộc hoàn toàn vào insulin do cơ thể bên ngoài cung cấp để kiểm soát đường huyết.
1.2 Tiểu đường tuýp 2
Xuất hiện khi cơ thể kháng insulin, hoặc khi tuyến tụy không sản xuất đủ insulin. Bệnh này khác với type 1 và thường gặp ở người trưởng thành, đặc biệt là những người thừa cân, béo phì, ít vận động, hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh. Bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 có thể được điều trị bằng thuốc, chế độ ăn uống và lối sống khoa học, hoặc kết hợp với tiêm insulin trong một số trường hợp.
1.3 Tiểu đường thai kỳ
Xuất hiện trong thai kỳ do những thay đổi nội tiết tố làm ảnh hưởng đến khả năng sử dụng insulin của cơ thể. Thường biến mất sau khi sinh, nhưng phụ nữ có thai kỳ bị tiểu đường có nguy cơ cao mắc tiểu đường tuýp 2 sau này. Vì thế, việc kiểm soát tốt tiểu đường thai kỳ rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé.
1.4 Tiểu đường do nguyên nhân khác
Gây ra bởi một số bệnh lý hoặc các yếu tố khác như sử dụng thuốc corticosteroid kéo dài, bệnh tuyến giáp, hội chứng Down,…
2. So sánh điểm khác và giống nhau giữa các loại
Tiêu chí | Tiểu đường tuýp 1 | Tiểu đường tuýp 2 | Đái tháo đường thai kỳ |
Nguyên nhân khác |
Nguyên nhân | Tự miễn | Kháng insulin hoặc thiếu hụt insulin | Thay đổi nội tiết tố thai kỳ | Bệnh lý hoặc yếu tố khác |
Độ tuổi mắc bệnh | Mọi lứa tuổi, thường gặp ở trẻ em và thanh thiếu niên | Người trưởng thành | Phụ nữ mang thai | Mọi lứa tuổi |
Triệu chứng | Khát nước, đi tiểu nhiều, sụt cân, mệt mỏi,… | Khát nước, đi tiểu nhiều, mờ mắt, tê chân tay,… | Cảm giác khát nước, tiểu thường xuyên, nhiễm trùng đường tiết niệu,… | Tùy thuộc vào nguyên nhân |
3. Đánh giá mức độ bệnh đái tháo đường dựa trên tiêu chí gì?
Mức độ bệnh tiểu đường được đánh giá dựa trên các tiêu chí sau:
Nồng độ đường huyết:
- Đường huyết lúc đói:
– Bình thường: dưới 100 mg/dL.
– Tiền tiểu đường: 100 – 125 mg/dL.
– Tiểu đường: trên 126 mg/dL. - Đường huyết 2 giờ sau khi ăn: dưới 140 mg/dL.
Xét nghiệm HbA1c: Phản ánh mức độ kiểm soát đường huyết trong 2 – 3 tháng qua.
- Bình thường: dưới 5,7%.
- Tiền tiểu đường: 5,7 – 6,4%.
- Tiểu đường: trên 6,5%.
Biến chứng của bệnh: Biến chứng tim mạch, thần kinh, mắt, thận,…
4. Nguyên nhân nào dẫn đến bệnh đái tháo đường?
Phía trên là toàn bộ phân loại tiểu đường, điểm khác nhau và giống nhau giữa chúng. Tuy nhiên để tìm hiểu sâu hơn, hãy cùng Loukas điểm qua những nguyên nhân dẫn đến đái tháo đường. Để qua đó, giúp bạn hay chính những người thân yêu của mình nhận biết và phòng tránh.
- Tiền sử gia đình mắc bệnh tiểu đường là một yếu tố nguy cơ cao.
- Cân nặng dư thừa làm tăng nguy cơ kháng insulin.
- Ít vận động thể chất khiến cơ thể sử dụng insulin kém hiệu quả.
- Ăn nhiều thực phẩm giàu calo, chất béo bão hòa, cholesterol và đường bột tinh chế.
- Nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tăng cao theo độ tuổi.
- Một số bệnh lý như cao huyết áp, rối loạn mỡ máu, hội chứng buồng trứng đa nang,… Các bệnh này cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.
5. Biến chứng nguy hiểm
Theo thống kê của Liên đoàn Đái tháo đường Thế giới (IDF), số người mắc bệnh đái tháo đường trên toàn cầu đã tăng từ 133 triệu người vào năm 1990. Lên đến 463 triệu người vào năm 2019. Dự kiến sẽ chạm ngưỡng 700 triệu người vào năm 2045.
Đái tháo đường là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do bệnh không lây nhiễm, chiếm 1,9 triệu ca tử vong vào năm 2019. Biến chứng do đái tháo đường gây ra có thể dẫn đến tàn tật, mất năng lực lao động, giảm chất lượng cuộc sống và gia tăng gánh nặng cho hệ thống y tế.
- Biến chứng tim mạch: Nhồi máu cơ tim, đột quỵ, bệnh tim mạch do xơ vữa động mạch…
- Các biến chứng liên quan đến thần kinh: Rối loạn thần kinh ngoại biên, rối loạn thần kinh tự chủ…
- Biến chứng mắt: Bệnh võng mạc tiểu đường, có thể dẫn đến mù lòa.
- Biến chứng thận: Bệnh thận tiểu đường, có thể dẫn đến suy thận.
- Các biến chứng ở bàn chân: Nhiễm trùng, loét chân, thậm chí có thể dẫn đến cắt cụt chi.
6. Cách phòng ngừa
Phòng bệnh hơn chữa bệnh! Vì thế, cùng Loukas điểm qua những cách phòng ngừa hiệu quả căn bệnh này nhé!
- Duy trì cân nặng lý tưởng và giảm cân một cách khoa học nếu bạn đang thừa cân hoặc béo phì, giúp loại bỏ mỡ thừa hiệu quả.
- Tập thể dục thường xuyên, ít nhất 30 phút hoạt động thể chất cường độ vừa phải mỗi ngày.
- Áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh bằng cách tăng cường tiêu thụ trái cây, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt và thực phẩm giàu chất xơ. Hạn chế sử dụng thực phẩm chế biến sẵn, đồ ngọt và thức ăn nhanh…
- Bỏ hút thuốc lá bởi hút thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và biến chứng.
- Kiểm soát huyết áp và mỡ máu bằng cách điều trị cao huyết áp và rối loạn mỡ máu nếu bạn có.
- Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm và điều trị kịp thời bệnh tiểu đường.
Nhận thức được sự nguy hiểm của căn bệnh này, Phòng khám Đa khoa Loukas khuyến cáo bạn nên tầm soát bệnh tiểu đường định kỳ qua gói khám tầm soát bệnh lý đái tháo đường để phát hiện sớm và điều trị kịp thời, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm. Với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm, trang thiết bị y tế hiện đại và phương pháp điều trị tiên tiến, Phòng khám Đa khoa Loukas tự tin là địa chỉ uy tín, đồng hành cùng bạn chiến thắng bệnh tiểu đường, mang đến dịch vụ tầm soát, chẩn đoán và hỗ trợ điều trị hiệu quả. Liên hệ ngay!